روغن موتور یکی از حیاتی‌ترین مواد مصرفی در هر خودرو است که وظایف اصلی آن شامل کاهش اصطکاک، خنک‌کاری قطعات، جلوگیری از خوردگی و تمیز نگه داشتن بخش‌های داخلی موتور می‌شود. اما استفاده صحیح از روغن موتور اهمیت بسیاری دارد. در حالی که کمبود روغن موتور می‌تواند آسیب‌های جدی به خودرو وارد کند، ریختن بیش از حد آن نیز مشکلات خاص خود را دارد. در این مقاله از اکستریم مگ به بررسی اثرات و آسیب‌هایی که از ریختن بیش از حد روغن موتور ناشی می‌شود، می‌پردازیم.
پس اگر دوست دارید تا در این مورد اطلاعاتی داشته باشید تا انتهای مطلب ما را دنبال کنید.
عملکرد روغن موتور در خودرو
روغن موتور نقش مهمی در عملکرد صحیح موتور دارد. این روغن بین قطعات متحرک جریان پیدا می‌کند تا اصطکاک را کاهش داده و گرمای اضافی را از بین ببرد. همچنین ذرات آلاینده و کربن را از روی قطعات پاک کرده و به سمت فیلتر روغن منتقل می‌کند. برای انجام صحیح این وظایف، میزان روغن موتور باید در حد استاندارد باشد. این مقدار معمولاً در دفترچه راهنمای خودرو مشخص شده و سطح آن باید با استفاده از میله نشانگر روغن (Dipstick) بررسی شود.
چرا ریختن بیش از حد روغن موتور مشکل‌ساز است؟
موتور خودرو به گونه‌ای طراحی شده است که تنها مقدار مشخصی روغن می‌تواند در آن جریان یابد. اگر این میزان بیشتر از حد استاندارد باشد، روغن اضافی ممکن است مشکلات جدی برای موتور ایجاد کند. در ادامه، مهم‌ترین آسیب‌های ناشی از ریختن بیش از حد روغن موتور را بررسی می‌کنیم.
1. افزایش فشار در داخل موتور
وقتی روغن بیشتری نسبت به مقدار توصیه‌شده داخل موتور ریخته شود، حجم اضافی باعث افزایش فشار داخلی موتور می‌شود. این فشار اضافی ممکن است به واشرها و درزگیرهای موتور آسیب برساند و منجر به نشت روغن شود. واشرهای موتور وظیفه حفظ مایعات داخلی را بر عهده دارند، اما تحت فشار زیاد ممکن است آسیب ببینند یا پاره شوند. این نشت روغن علاوه بر آلودگی محیط زیست، می‌تواند باعث کاهش عملکرد موتور و ایجاد خطرات ایمنی شود.
2. کف کردن روغن
روغن اضافی ممکن است توسط میل‌لنگ به شدت هم زده شود و در نتیجه کف کند. کف کردن روغن به معنای ایجاد حباب‌های هوا در آن است که می‌تواند خاصیت روان‌کاری روغن را کاهش دهد. وقتی روغن نتواند به درستی بین قطعات متحرک جریان یابد، اصطکاک و سایش افزایش پیدا می‌کند. این وضعیت ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد موتور و در نهایت آسیب جدی به قطعات داخلی شود.
3.اختلال در سیستم روان‌کاری
موتور خودرو به یک سیستم روان‌کاری متعادل نیاز دارد. وقتی روغن بیش از حد وارد سیستم شود، ممکن است به بخش‌هایی که نباید روغن وارد شود، نفوذ کند. این امر می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد سیستم روان‌کاری و کاهش راندمان موتور شود. به عنوان مثال، ورود روغن به محفظه احتراق می‌تواند باعث احتراق ناقص شود و در نتیجه مصرف سوخت افزایش پیدا کند.
4.آسیب به کاتالیزور و سیستم اگزوز
یکی دیگر از آسیب‌های مهم ناشی از روغن اضافی، ورود آن به سیستم اگزوز است. وقتی روغن به محفظه احتراق نشت می‌کند، ممکن است از طریق گازهای خروجی وارد سیستم اگزوز شود و به کاتالیزور آسیب برساند. کاتالیزور قطعه‌ای است که وظیفه کاهش آلاینده‌های خروجی از اگزوز را بر عهده دارد. ورود روغن به این قطعه می‌تواند باعث گرفتگی یا حتی سوختن آن شود، که هزینه تعمیر یا تعویض آن بسیار بالا است.
5. آلودگی شمع‌ها
روغن اضافی می‌تواند به محفظه احتراق نفوذ کرده و روی شمع‌ها جمع شود. شمع‌ها وظیفه جرقه‌زنی برای احتراق مخلوط سوخت و هوا را دارند. اگر روغن روی شمع‌ها را بپوشاند، عملکرد آن‌ها مختل می‌شود و احتراق به درستی صورت نمی‌گیرد. این موضوع می‌تواند باعث کاهش توان موتور، افزایش مصرف سوخت و حتی روشن شدن چراغ چک موتور شود.
6. ایجاد دود آبی از اگزوز
یکی از نشانه‌های بارز ریختن بیش از حد روغن، خروج دود آبی از اگزوز است. این دود به دلیل سوختن روغن اضافی در محفظه احتراق ایجاد می‌شود. این مشکل نه تنها نشان‌دهنده وجود روغن اضافی است، بلکه می‌تواند به مرور زمان منجر به آسیب جدی به موتور شود.
7.کاهش عمر موتور
همه این مشکلات، از کف کردن روغن گرفته تا آسیب به کاتالیزور و شمع‌ها، در نهایت می‌تواند منجر به کاهش عمر مفید موتور شود. موتور خودرو یکی از گران‌ترین اجزای آن است و تعمیر یا تعویض آن هزینه زیادی به همراه دارد. بنابراین، حفظ میزان صحیح روغن برای افزایش عمر موتور بسیار اهمیت دارد.
چطور از ریختن بیش از حد روغن موتور جلوگیری کنیم؟
- مطالعه دفترچه راهنما: همیشه دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کنید و میزان دقیق روغن مورد نیاز را بررسی کنید. این مقدار معمولاً بر اساس مدل و نوع موتور خودرو مشخص شده است.
- استفاده از میله نشانگر روغن: پس از اضافه کردن روغن، از میله نشانگر روغن برای بررسی سطح آن استفاده کنید. سطح روغن باید بین حداقل و حداکثر قرار داشته باشد.
- دقت هنگام تعویض روغن: هنگام تعویض روغن، از مکانیک بخواهید که میزان دقیق روغن را اضافه کند. اگر خودتان این کار را انجام می‌دهید، حتماً از یک قیف استفاده کنید تا مقدار مناسبی از روغن به موتور اضافه شود.
- بررسی منظم سطح روغن: به صورت دوره‌ای سطح روغن را بررسی کنید تا از وجود مقدار مناسب آن اطمینان حاصل کنید.
نتیجه‌گیری …
روغن موتور، همان‌قدر که برای عملکرد خودرو ضروری است، نیازمند استفاده دقیق و مطابق با استانداردها است. ریختن بیش از حد روغن می‌تواند آسیب‌های جدی به موتور وارد کند، از افزایش فشار داخلی و کف کردن روغن گرفته تا آسیب به کاتالیزور و کاهش عمر موتور. با رعایت نکات ساده‌ای مانند استفاده از میله نشانگر و مطالعه دفترچه راهنما، می‌توان از این مشکلات جلوگیری کرد و عمر مفید موتور را افزایش داد.
