روغن موتور یکی از ضروریترین مواد مصرفی در خودرو است که نقش مهمی در افزایش توان و کارایی موتور خودرو دارد. این ماده علاوه بر بهبود عملکرد موتور، به کاهش قابلتوجه مصرف سوخت نیز کمک میکند. اهمیت تعویض منظم روغن موتور به قدری بالاست که بیتوجهی به آن میتواند سبب بروز آسیبهای جدی در موتور خودرو شود. به همین خاطر در این مقاله قصد داریم با ارائه یک راهنمای گامبهگام، تمام مراحل و نکات مهم برای تعویض روغن موتور خودرو در خانه را شرح دهیم.
ابزارهای لازم برای تعویض روغن موتور
همه قطعات مصرفی خودرو پس از مدتی کارکرد، کارایی خود را از دست میدهند و نیاز به تعویض دارند. روغن موتور نیز از این قاعده مستثنی نیست! استفاده طولانیمدت از روغن مستعمل باعث کاهش روانکاری، افزایش دما و در نهایت، آسیب به قطعات داخلی موتور میشود. به همین دلیل، توصیه میشود روغن موتور خودرو را بر اساس دفترچه راهنمای خودرو و کیفیت روغن مصرفی، در بازههای زمانی مشخص تعویض کنید. برای تعویض روغن موتور خودرو در خانه، به ابزارهای زیر نیاز دارید:
- دستکش: برای جلوگیری از تماس با روغن سوخته
- آچار مخصوص باز کردن فیلتر روغن: جهت باز کردن و نصب فیلتر
- فیلتر روغن جدید: جهت جایگزینی با فیلتر قبلی
- ظرف تخلیه روغن: برای جمعآوری روغن سوخته
- جک خودرو: جهت بالا بردن خودرو
- قیف: برای ریختن روغن جدید در موتور
- واشر جدید: برای تعویض واشر پیچ کارتل (در صورت لزوم)
مراحل گامبهگام
پس از اینکه با انواع لوازم مورد نیاز برای تعویض روغن موتور خودرو در خانه آشنا شدید، حالا نوبت آن است که مروری بر مراحل انجام این کار داشته باشیم:
- آمادهسازی خودرو: ابتدا خودرو را روی سطحی صاف و غیرشیبدار پارک کنید. دنده را در حالت پارک (P) قرار داده و ترمز دستی را بکشید. همچنین مطمئن شوید که موتور خودرو کاملاً خنک شده باشد تا از خطر سوختگی جلوگیری شود.
- بالا بردن خودرو با جک: برای دسترسی به پیچ تخلیه کارتل، خودرو باید از سطح زمین بلند شود. از جک مناسب استفاده کنید و آن را در محل مشخصشده توسط سازنده خودرو قرار دهید. مطمئن شوید خودرو به اندازه کافی از زمین فاصله دارد تا فضای کاری مناسبی فراهم شود.
- تخلیه روغن سوخته: در زیر موتور، پیچ تخلیه کارتل قرار دارد. ابتدا ظرف تخلیه را زیر پیچ قرار داده و سپس پیچ را با آچار مخصوص باز کنید. روغن سوخته به داخل ظرف تخلیه جاری میشود. پس از اتمام تخلیه، واشر پیچ کارتل را بررسی کنید. اگر واشر پوسیده یا خراب است، آن را با واشر جدید تعویض کنید. در نهایت، پیچ تخلیه را بهصورت محکم ببندید.
- تعویض فیلتر روغن: فیلتر روغن که معمولاً در نزدیکی کارتل قرار دارد، باید همزمان با روغن موتور تعویض شود. با استفاده از آچار مخصوص، فیلتر قدیمی را باز کرده و فیلتر جدید را در جای خود نصب کنید. قبل از نصب فیلتر جدید، بهتر است یک لایه نازک از روغن جدید را به دور حلقه لاستیکی فیلتر بمالید تا نصب آسانتر شود و از نشت روغن جلوگیری کند.
مرحله پایانی
1- ریختن روغن جدید در موتور: در بخش بالایی موتور، درپوش ورودی روغن قرار دارد. درپوش را باز کرده و با استفاده از قیف، روغن جدید را داخل موتور بریزید. حجم روغن موردنیاز را میتوانید از دفترچه راهنمای خودرو یا نشانگر روغن موتور (Dipstick) بررسی کنید. پس از ریختن مقدار مناسب روغن، نشانگر را چندین بار بررسی کنید تا از سطح صحیح روغن مطمئن شوید.
2- پایین آوردن خودرو و بررسی نهایی: پس از بستن پیچ تخلیه و نصب فیلتر، خودرو را از روی جک پایین بیاورید. موتور را روشن کنید و حدود ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه اجازه دهید کار کند. سپس موتور را خاموش کرده و زیر خودرو را بررسی کنید تا از عدم وجود نشتی در پیچ کارتل یا فیلتر روغن مطمئن شوید. در صورت مشاهده هرگونه نشتی، مشکل را فوراً برطرف کنید.
نکات مهم
- جمعآوری و دفع روغن سوخته: روغن سوخته را به مراکز بازیافت تحویل دهید تا از آسیب به محیطزیست جلوگیری شود.
- تعویض واشر پیچ تخلیه: هنگام تعویض روغن موتور خودرو در خانه در صورت خرابی یا پوسیدگی واشر، از واشر جدید استفاده کنید.
- استفاده از روغن مناسب: حتماً روغن موتور مناسب خودرو خود را از نظر نوع و گرانروی انتخاب کنید.
- تعویض روغن در زمستان: در فصل زمستان، به دلیل افزایش ویسکوزیته روغن، زمان کمتری برای تخلیه روغن نیاز است.
- بررسی عملکرد روغن جدید: پس از تعویض روغن، خودرو را روشن کرده و نشانگر روغن را مجدداً بررسی کنید. سطح روغن باید مطابق با محدوده مجاز باشد. همچنین، عملکرد موتور را در چند روز اول بررسی کنید تا از روانکاری مناسب اطمینان حاصل شود.
دورههای تعویض روغن موتور
بازه زمانی تعویض روغن موتور خودرو در خانه به نوع روغن و شرایط رانندگی بستگی دارد. روغنهای معدنی معمولاً باید هر ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ کیلومتر تعویض شوند، در حالی که روغنهای سنتتیک میتوانند تا ۱۵۰۰۰ یا حتی ۲۰۰۰۰ کیلومتر نیز دوام بیاورند. بهترین راه، مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو و پیروی از توصیههای سازنده است.