با رشد شهرنشینی و افزایش آلودگی هوا در کلان‌شهرها، حفظ کیفیت هوای داخل خودرو به یکی از دغدغه‌های اصلی رانندگان و خودروسازان تبدیل شده است. در این میان، بررسی سنسور تشخیص سطح آلودگی داخل و خارج کابین اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند؛ چرا که این سنسور به‌عنوان یک فناوری هوشمند، نقش مؤثری در کنترل ورود آلاینده‌ها به فضای داخلی خودرو ایفا می‌کند. این قطعه الکترونیکی با تشخیص خودکار کیفیت هوای بیرونی و داخلی، به سیستم تهویه فرمان می‌دهد تا هوای سالم‌تری در اختیار سرنشینان قرار گیرد. در ادامه این مقاله، به بررسی دقیق عملکرد، محل نصب، علائم خرابی و مزایای استفاده از سنسور تشخیص سطح آلودگی داخل و خارج کابین خواهیم پرداخت.
تا انتهای این مطلب با اکستریم مگ همراه باشید.
سنسور تشخیص سطح آلودگی چیست و چگونه کار می‌کند؟
سنسور تشخیص سطح آلودگی داخل و خارج کابین یک قطعه الکترونیکی است که میزان آلاینده‌ها، گردوغبار، دود، گازهای مضر و حتی بوی نامطبوع را در هوای اطراف خودرو تشخیص می‌دهد. این سنسور به سیستم تهویه مطبوع خودرو متصل است و به صورت خودکار با توجه به کیفیت هوا، نوع جریان هوا (ورودی یا چرخشی) را تنظیم می‌کند.
این سنسور آلودگی هوای کابین معمولاً شامل یک حسگر گاز و ذرات معلق (PM2.5 یا PM10) است که با آنالیز مداوم هوا، به واحد کنترل مرکزی خودرو اطلاعات می‌فرستد. در صورتی که هوای بیرون آلوده باشد، سیستم تهویه به حالت گردش داخلی تغییر می‌کند تا از ورود هوای آلوده به داخل کابین جلوگیری شود.
اهمیت استفاده از سنسور تشخیص سطح آلوگی در خودروهای مدرن
با توجه به افزایش آلودگی شهری، استفاده از حسگر کیفیت هوای داخل خودرو نه تنها باعث حفظ سلامت سرنشینان می‌شود، بلکه در بهبود تجربه رانندگی نیز مؤثر است. این تکنولوژی در خودروهای لوکس و مدرن مانند بی‌ام‌و، بنز، هیوندای، کیا و حتی برخی خودروهای ایرانی مانند دنا پلاس و تارا دیده می‌شود.
وجود چنین سنسوری، باعث می‌شود در شرایط بحرانی مانند ترافیک‌های سنگین، تونل‌ها یا مناطق صنعتی، کیفیت هوای کابین خودرو حفظ شود. این امر به ویژه برای افراد دارای بیماری‌های تنفسی، کودکان و سالمندان بسیار حائز اهمیت است.
برای اطلاعات بیشتر: می‌توانید مقاله بررسی فیلتر CN95 در کابین خودرو های مدرن را نیز بخوانید.
محل نصب سنسور تشخیص سطح آلودگی در خودرو
معمولاً سنسور تشخیص سطح آلودگی در نزدیکی سیستم ورودی هوای تهویه نصب می‌شود. این سنسور گاهی در بخش جلوی خودرو (نزدیک رادیاتور یا فیلتر هوا) و گاهی در داخل کابین، در مسیر جریان هوای ورودی، قرار می‌گیرد.
در برخی مدل‌ها، دو سنسور مجزا برای داخل و خارج کابین در نظر گرفته شده است. سنسور بیرونی کیفیت هوای محیط را ارزیابی کرده و سنسور داخلی نیز تغییرات در هوای موجود در کابین خودرو را پایش می‌کند. این ترکیب دوگانه باعث عملکرد دقیق‌تر سیستم تهویه هوشمند می‌شود.
مزایای استفاده از سنسور آلودگی هوای کابین
محافظت از سلامت سرنشینان: جلوگیری از ورود آلاینده‌ها به داخل کابین
بهینه‌سازی عملکرد سیستم تهویه: انتخاب خودکار حالت مناسب ورود هوا
افزایش عمر فیلتر کابین خودرو: کاهش نیاز به تعویض مکرر فیلتر
رانندگی راحت‌تر: عدم نیاز به تنظیم دستی حالت تهویه در شرایط مختلف
افزایش ارزش خودرو: وجود تجهیزات هوشمند، نشان از تکنولوژی بالا و اهمیت سلامت دارد
نشانه‌های خرابی سنسور تشخیص سطح آلودگی
گاهی ممکن است سنسور تشخیص سطح آلودگی دچار اختلال شود. در این حالت ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- تغییر نکردن حالت تهویه به صورت خودکار
- ورود بوی نامطبوع یا دود به داخل کابین خودرو
- نمایش خطا روی نمایشگر تهویه یا ECU
- کاهش کارایی سیستم تهویه مطبوع در هوای آلوده
در صورت بروز این نشانه‌ها، باید به بررسی عملکرد حسگر آلودگی هوا و یا تعویض آن پرداخت.
نحوه تست و بررسی عملکرد سنسور
برای بررسی سلامت سنسور آلودگی هوای کابین می‌توان از دستگاه دیاگ استفاده کرد. با اتصال خودرو به دستگاه عیب‌یاب، می‌توان پارامترهای مربوط به کیفیت هوا و عملکرد سنسور را مشاهده کرد. در برخی خودروها، این اطلاعات از طریق سیستم نمایشگر نیز در دسترس است.
همچنین می‌توان در شرایط محیطی خاص (مثلاً نزدیکی به دود یا اسپری) عملکرد خودکار سیستم تهویه را تست کرد؛ اگر سیستم به درستی به وضعیت هوا واکنش نشان دهد، سنسور به‌درستی کار می‌کند.
تفاوت سنسور آلودگی هوا با فیلتر کابین
برخی افراد تصور می‌کنند سنسور تشخیص سطح آلودگی داخل و خارج کابین همان فیلتر هوای کابین است، اما این دو قطعه کاملاً متفاوت‌اند. فیلتر کابین خودرو وظیفه‌ی تصفیه هوا را دارد و فیزیکی است، اما سنسور یک قطعه‌ی الکترونیکی برای پایش کیفیت هوا است.
درواقع سنسور به سیستم تهویه فرمان می‌دهد که در زمان مناسب از فیلتر و جریان هوای مناسب استفاده شود. در نبود این حسگر، سیستم تهویه معمولاً به صورت دستی عمل می‌کند و واکنشی نسبت به آلودگی بیرون نشان نمی‌دهد.
نتیجه‌گیری
با توجه به شرایط آب و هوایی و میزان آلودگی در بسیاری از شهرهای ایران، استفاده از سنسور تشخیص سطح آلودگی داخل و خارج کابین یک ضرورت برای افزایش سلامت، آسایش و امنیت رانندگی است. این سنسور با پایش هوای محیط و هوای داخل کابین خودرو، کمک می‌کند تا سرنشینان همیشه از هوایی پاک و تازه بهره‌مند شوند.
