ستاره ایمنی خودرو یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای سنجش کیفیت، ایمنی و مقاومت بدنه در تصادفات و حوادث رانندگی است. همان‌طور که نمی‌توان کیفیت یک خودرو را تنها با دیدن ظاهر آن سنجید، نیاز به یک سیستم استاندارد و بین‌المللی برای ارزیابی ایمنی خودروها وجود دارد. اینجاست که مفهوم ستاره ایمنی خودرو مطرح می‌شود؛ مفهومی که در سال‌های اخیر به یکی از معیارهای کلیدی خرید خودرو در سراسر جهان تبدیل شده است. اما ستاره ایمنی خودرو چیست؟ نحوه رتبه بندی ایمنی خودرو ها چگونه است؟ در این مقاله به بررسی کامل این شاخص، نحوه رتبه بندی ایمنی خودروها، مراحل تست ایمنی، انواع آزمایش‌ها و همچنین وضعیت ایمنی خودروهای داخلی و خارجی خواهیم پرداخت.
تا انتهای این مطلب با اکستریم مگ همراه باشید.
ستاره ایمنی خودرو چیست؟
به زبان ساده، ستاره ایمنی خودرو واحدی است که میزان امنیت یک خودرو را در شرایط خطرناک مانند تصادف نشان می‌دهد. این سیستم امتیازدهی از یک ستاره (حداقل ایمنی) شروع شده و تا پنج ستاره (بیشترین سطح ایمنی) ادامه دارد. هرچه خودرو امتیاز بیشتری کسب کند، ایمن‌تر و مطمئن‌تر شناخته می‌شود. بنابراین، اگر به دنبال خرید یک خودرو مطمئن هستید، حتما به تعداد ستاره‌های ایمنی آن توجه کنید.
رتبه بندی ایمنی خودروها چگونه انجام می‌شود؟
رتبه‌بندی ایمنی خودروها براساس نتایج آزمایش‌های تخصصی انجام می‌شود. این آزمایش‌ها با استفاده از تجهیزات پیشرفته و استانداردهای بین‌المللی انجام می‌گیرند. در این فرآیند، خودرو در شرایط شبیه‌سازی‌شده به تصادف قرار می‌گیرد و میزان آسیب به بدنه و سرنشینان بررسی می‌شود.
کارشناسان پس از انجام این تست‌ها، نمره‌ای به هر بخش خودرو می‌دهند. مجموع این نمره‌ها تعیین می‌کند که خودرو چند ستاره ایمنی دریافت کند. این سیستم رتبه بندی، مقایسه‌ای و نسبی است؛ یعنی هر خودرو در گروه قیمتی و کلاس خودش با دیگر خودروهای مشابه سنجیده می‌شود.
برای اطلاعات بیشتر: می‌توانید مقاله چک لیست کامل بررسی ایمنی خودرو را نیز بخوانید.
کدام مؤسسات مسئول رتبه بندی ایمنی خودروها هستند؟
دو سازمان معتبر جهانی به صورت رسمی مسئول ارزیابی ایمنی خودروها هستند:
- NHTSA (سازمان ایمنی ترافیک بزرگراه‌های ملی آمریکا)
- Euro NCAP (برنامه ارزیابی خودروهای نو اروپا)
این نهادها سیستم پنج‌ستاره‌ای برای ستاره ایمنی خودرو دارند و نتایج تست‌های خود را به‌صورت عمومی منتشر می‌کنند. در بسیاری از کشورها، خریداران پیش از خرید خودرو به این رتبه‌ها توجه ویژه‌ای دارند، زیرا این نمرات نشان‌دهنده سطح واقعی امنیت خودرو در شرایط بحرانی هستند.
انواع تست‌ها برای تعیین ستاره ایمنی
برای تعیین دقیق رتبه بندی ایمنی خودروها، آزمایش‌های مختلفی انجام می‌شود. هرکدام از این تست‌ها یک جنبه خاص از ایمنی خودرو را بررسی می‌کنند. مهم‌ترین این آزمایش‌ها عبارت‌اند از:
برخورد از جلو: برخورد خودرو با دیوار ثابت با سرعت مشخص
آفست: برخورد بخشی از جلوی خودرو با مانع
جانبی: بررسی میزان آسیب به سرنشینان هنگام برخورد از کنار
غلتش: سنجش مقاومت خودرو در برابر چپ شدن
سقف: بررسی مقاومت سقف در برابر فشار
آدمک‌ها: استفاده از آدمک‌هایی مشابه انسان برای بررسی آسیب‌های جسمی
حفاظت از عابر پیاده: ارزیابی خطر برخورد برای عابران در خیابان
نشت سوخت: بررسی احتمال نشت بنزین پس از تصادف از عقب
در این تست‌ها، از تجهیزات بسیار پیشرفته مانند حسگرهای شتاب، فشار و حرکت استفاده می‌شود که در داخل بدن آدمک‌ها تعبیه شده‌اند. نتایج این تست‌ها به صورت دقیق تحلیل شده و بر اساس آن‌ها ستاره ایمنی خودرو محاسبه می‌شود.
ستاره ایمنی خودروها چه مفهومی دارد؟
بر اساس نتیجه تست‌ها، خودروها به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:
۵ ستاره: بیشترین میزان ایمنی، احتمال آسیب کمتر از ۱۰٪
۴ ستاره: ایمنی خوب، آسیب بین ۱۰٪ تا ۲۰٪
۳ ستاره: سطح ایمنی متوسط، آسیب بین ۲۱٪ تا ۳۵٪
۲ ستاره: ایمنی پایین، آسیب بین ۳۶٪ تا ۴۵٪
۱ ستاره: ایمنی ضعیف، احتمال آسیب بیش از ۴۶٪
در واقع اگر خودرویی رتبه بندی ایمنی خودروها در سطح پنج ستاره را کسب کند، می‌توان با اطمینان گفت که هم بدنه‌ی مقاومی دارد و هم سیستم‌های ایمنی داخلی آن (مثل کیسه هوا، کمربند ایمنی و ترمزها) عملکردی بسیار عالی دارند.
وضعیت ستاره ایمنی خودروهای ایرانی
متأسفانه در ایران نهاد رسمی برای انجام تست‌های ایمنی با استاندارد جهانی وجود ندارد. بنابراین، رتبه بندی ایمنی خودروها در کشور بیشتر به صورت تخمینی و بر اساس اطلاعات منتشرشده از طرف تولیدکنندگان انجام می‌شود. در سال‌های اخیر، برخی از خودروهای جدید مانند دنا پلاس، تارا و شاهین ادعا کرده‌اند که استانداردهای ایمنی بالاتری دارند، اما همچنان اختلاف زیادی با خودروهای اروپایی و ژاپنی دارند.
عدم دسترسی به تجهیزات پیشرفته و نبود شفافیت در انتشار نتایج تست‌ها باعث شده که خریداران داخلی بیشتر به ظاهر خودرو توجه کنند تا به ایمنی آن؛ درحالی‌که توجه به ستاره ایمنی خودرو باید اولویت اصلی باشد.
اهمیت ستاره ایمنی در انتخاب خودرو
اگرچه عواملی مثل طراحی، قدرت موتور، یا مصرف سوخت در خرید خودرو اهمیت دارند، اما ایمنی چیزی است که جان سرنشینان را در لحظه حادثه نجات می‌دهد. آمارها نشان می‌دهد که خودروهای دارای ۵ ستاره ایمنی خودرو در حوادث شدید، تا ۷۰٪ جان بیشتری از سرنشینان را حفظ کرده‌اند.
بنابراین هنگام خرید خودرو – چه نو و چه کارکرده – حتما به رتبه بندی ایمنی خودروها توجه کنید. این رتبه‌ها حاصل آزمایش‌هایی علمی و فنی هستند و نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت.
