در دنیای پیشرفته خودرو سازی، ایمنی و کنترل بیشتر خودرو همواره یکی از دغدغه‌های اصلی مهندسان و طراحان بوده است. یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌هایی که در دو دهه اخیر به وقوع پیوسته، سیستم کمکی BOS است؛ سیستمی هوشمند که در شرایط بحرانی می‌تواند جان راننده و سرنشینان را نجات دهد. اما سیستم کمکی BOS چیست و چگونه کار می کند؟ در این مقاله قصد داریم با زبانی ساده و روان، شما را با عملکرد، مزایا و تاریخچه سیستم کمکی BOS آشنا کنیم. همچنین بررسی خواهیم کرد که چرا خودروسازان بزرگ دنیا به استفاده گسترده از این سیستم روی آورده‌اند.
تا انتهای این مطلب با اکستریم مگ همراه باشید.
BOS چیست؟
BOS مخفف عبارت Brake Override System به‌معنای سیستم نادیده‌گیری فرمان گاز در مواقع ترمزگیری است. به‌زبان ساده، وقتی راننده به‌صورت همزمان پدال گاز و ترمز را فشار دهد، این سیستم به‌صورت خودکار گاز دادن خودرو را نادیده می‌گیرد و اولویت را به ترمز می‌دهد. این ویژگی به‌ویژه در شرایط اضطراری بسیار حیاتی است؛ زیرا از ادامه‌ی شتاب‌گیری خودرو جلوگیری می‌کند و به توقف سریع کمک می‌کند.
تاریخچه سیستم کمکی
اولین بار BMW در اواخر دهه ۱۹۸۰ میلادی، به‌صورت آزمایشی از BOS در سری ۷ خود استفاده کرد. پس از سال‌ها تحقیق و توسعه، از سال ۲۰۰۱ تمامی محصولات BMW به این سیستم مجهز شدند. در ادامه، خودروسازانی مانند کرایسلر (از سال ۲۰۰۳)، تویوتا، هیوندای، لکسوس، مرسدس بنز، آئودی و فولکس واگن نیز به جمع استفاده‌کنندگان از این سیستم پیوستند.
در ابتدا، برخی از شرکت‌ها با مشکلاتی مانند تداخل در شتاب‌گیری روبرو شدند، اما پس از برگزاری فراخوان‌ها و رفع ایرادات، BOS به یکی از پایه‌های اصلی سیستم‌های کمکی راننده تبدیل شد.
سیستم کمکی BOS چگونه کار می‌کند؟
سیستم کمکی BOS با کمک سنسورهایی مانند سنسور دریچه گاز و سیستم ترمز ABS کار می‌کند. زمانی که خودرو تشخیص دهد هر دو پدال ترمز و گاز به‌طور همزمان فشار داده شده‌اند، پس از حدود ۰.۵ ثانیه تأخیر (برای جلوگیری از اختلال در حرکت‌های طبیعی مثل حرکت در سربالایی)، دریچه گاز را می‌بندد و فقط اجازه عملکرد به ترمز را می‌دهد.
نکته مهم اینجاست که برای عملکرد صحیح BOS، خودرو باید به دریچه گاز برقی مجهز باشد. در سیستم‌های مکانیکی، ECU توانایی بستن دریچه گاز را ندارد و این سیستم کارایی نخواهد داشت.
برای اطلاعات بیشتر: می‌توانید مقاله سیستم ترمز کمکی BA چیست؟ را نیز بخوانید.
BOS چه زمانی فعال می‌شود؟
- هنگامی که راننده به‌طور ناخودآگاه هر دو پدال را فشار دهد.
- زمانی که دریچه گاز به‌دلیل نقص فنی باز بماند.
- در وضعیت‌هایی مثل شروع حرکت در سربالایی‌ها که نیاز به کنترل دقیق گاز و ترمز هست، BOS با تأخیر جزئی (نیم ثانیه) فعال می‌شود تا عملکرد عادی خودرو مختل نشود.
مزایای این سیستم کمکی
افزایش ایمنی خودرو: از شتاب‌گیری ناخواسته خودرو جلوگیری می‌کند.
کاهش تصادف در شرایط اضطراری: BOS در شرایطی که راننده دچار استرس شده، کنترل خودرو را به دست می‌گیرد.
پیشگیری از خسارت‌های مالی و جانی: در مواردی دیده شده که BOS جلوی تصادف مرگبار را گرفته است.
ارتقاء سیستم‌های کمکی راننده: این سیستم مکملی برای ABS، EBD و سایر فناوری‌های ایمنی خودرو به‌شمار می‌رود.
معایب BOS چیست؟
در حالت عادی، BOS معایب خاصی ندارد. این سیستم تنها در شرایط خاص فعال می‌شود و به‌ندرت در عملکرد معمول خودرو دخالت می‌کند. البته در مدل‌های اولیه برخی خودروها، اشکالاتی مثل تأخیر در عملکرد یا تداخل با شتاب‌گیری دیده می‌شد، اما در نسخه‌های جدید این مشکلات به‌کلی برطرف شدند.
تنها موردی که ممکن است عملکرد BOS را مختل کند، خرابی سنسورهای گاز یا ترمز است. در صورت مشاهده رفتارهای غیرعادی، حتماً خودرو را برای بررسی به تعمیرگاه ببرید.
BOS چه تفاوتی با سیستم‌های دیگر دارد؟
برخلاف سیستم‌هایی مثل ترمز ABS یا ترمز کمکی اضطراری (Brake Assist) که هنگام فشار ناگهانی راننده روی ترمز فعال می‌شوند، سیستم کمکی BOS زمانی وارد عمل می‌شود که راننده هر دو پدال گاز و ترمز را به‌طور همزمان فشار دهد. BOS تصمیم‌گیری را به ECU می‌سپارد تا با تحلیل شرایط، شتاب‌گیری را قطع کرده و اولویت را به ترمز دهد.
چرا خودروسازان از این سیستم کمکی استفاده می‌کنند؟
در دهه‌های گذشته، تمرکز مهندسان بر افزایش قدرت و شتاب خودروها بود. اما با افزایش تصادفات و نیاز به ایمنی بیشتر، سیستم‌های کمکی راننده مثل BOS اهمیت زیادی پیدا کردند. خودروسازان برای ارتقاء استانداردهای ایمنی جهانی، ناچار به افزودن این سیستم‌ها به محصولات خود شدند.
امروزه، نبود سیستم کمکی BOS در یک خودرو می‌تواند حتی بر نمره ایمنی آن در تست‌هایی مانند Euro NCAP تأثیر منفی بگذارد.
نتیجه‌گیری
در نهایت، می‌توان گفت که سیستم کمکی BOS یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌های دنیای خودرو در حوزه ایمنی و کنترل هوشمند است. این سیستم با حذف عملکرد گاز در شرایط اضطراری و اولویت دادن به ترمز، می‌تواند جان افراد را نجات دهد. در حالی که برخی معتقدند این سیستم‌ها لذت رانندگی را کاهش می‌دهند، اما واقعیت این است که BOS و سایر سیستم‌های کمکی راننده باعث شده‌اند رانندگی ایمن‌تر و هوشمندانه‌تر شود.
