ترمزهای سرامیکی یکی از فناوری‌های نوین در سیستم‌های ترمز خودرو به شمار می‌روند که در سال‌های اخیر به دلیل عملکرد بالا و ویژگی‌های برترشان، مورد استقبال بسیاری از برندهای خودرویی لوکس و اسپرت مانند فراری، پورشه، لامبورگینی و رنج روور قرار گرفته‌اند. این نوع ترمزها به دلیل مزایای منحصر به فردی که دارند، برای خودروهای با عملکرد بالا و خودروهایی که نیاز به قدرت توقف بیشتری دارند، توصیه می‌شوند. در این مقاله به بررسی کامل دیسک ترمز سرامیکی چیست؟ نحوه عملکرد، مزایا، معایب و موارد استفاده از آن خواهیم پرداخت.
تا انتهای این مطلب با اکستریم مگ همراه باشید.
معرفی دیسک ترمز سرامیکی
دیسک ترمز سرامیکی از الیاف کربن، فیبرهای کربنی، سیلیکون کاربید و برخی افزودنی‌های خاص ساخته می‌شود. این مواد باعث می‌شوند که دیسک ترمز در دماهای بالا مقاومت و کارایی بیشتری داشته باشد. اگرچه این مواد مشابه سرامیک‌های استفاده‌شده در ظروف و مصالح ساختمانی هستند، اما تفاوت‌های اساسی در ساختار و ترکیب آن‌ها وجود دارد. همچنین، برای بهبود اصطکاک و انتقال حرارت، الیاف مسی ریز درون آن‌ها جاسازی شده‌اند.
عملکرد دیسک ترمز سرامیکی
سیستم ترمزهای سرامیکی عملکردی مشابه با سایر ترمزهای دیسکی دارند. زمانی که راننده پدال ترمز را فشار می‌دهد، روغن ترمز از طریق خطوط ترمز به سمت کالیپرها پمپ می‌شود. این عمل باعث می‌شود که لنت‌های ترمز به دیسک‌های ترمز فشار بیاورند و اصطکاک ایجاد کنند. این اصطکاک به کاهش سرعت چرخ و در نهایت متوقف شدن خودرو کمک می‌کند.
اما آنچه که دیسک ترمز سرامیکی را از سایر ترمزها متمایز می‌کند، ترکیب شیمیایی و طراحی پیشرفته آن است که سبب انتقال حرارت بهتر، دوام بیشتر و عملکرد بهتر در دماهای بالا می‌شود.
برای اطلاعات بیشتر: می‌توانید مقاله علائم خرابی دیسک ترمز خودرو چیست؟ را نیز بخوانید.
مزایای دیسک ترمز سرامیکی
دیسک ترمز سرامیکی نسبت به دیسک‌های فلزی معمولی مزایای قابل توجهی دارد که آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای خودروهای اسپرت، لوکس و مسابقه‌ای تبدیل کرده است. برخی از مهم‌ترین مزایای دیسک ترمز سرامیکی عبارت‌اند از:
طول عمر بالا: مواد سرامیکی مقاومت بیشتری نسبت به سایر مواد ترمزی دارند و به همین دلیل، دیسک ترمز سرامیکی طول عمر بیشتری نسبت به دیسک‌های چدنی دارد.
مقاومت در برابر حرارت بالا: ترمزهای سرامیکی در دماهای بالا مقاومت بیشتری دارند و برخلاف ترمزهای معمولی، هنگام ترمزگیری مداوم افت عملکرد کمتری خواهند داشت.
گرد و غبار کمتر: برخلاف ترمزهای معمولی که گرد و غبار سیاه رنگی روی چرخ‌ها ایجاد می‌کنند، دیسک ترمز سرامیکی گرد و غبار بسیار کمی تولید می‌کند که در نگهداری و نظافت چرخ‌ها نیز تأثیرگذار است.
کاهش صدا و لرزش: این نوع از ترمزها صدای کمتری نسبت به ترمزهای سنتی دارند و ترمزگیری نرم و یکنواختی را ارائه می‌دهند.
عمر بالای دیسک ترمز سرامیکی: طول عمر این دیسک‌ها به طور قابل‌توجهی بیشتر از نمونه‌های فلزی است و در استفاده‌های سنگین هم دچار فرسایش کمتری می‌شوند.
مقاومت در برابر خوردگی: دیسک‌های سرامیکی در برابر رطوبت، آب و مواد شیمیایی مختلف، مقاومت بالایی دارند و دچار زنگ‌زدگی نمی‌شوند.
معایب دیسک ترمز سرامیکی
دیسک‌های ترمز سرامیکی با وجود مزایای متعدد، معایبی نیز دارند که باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین ایرادات این دیسک‌ها، هزینه بالای تولید و تعمیر آن‌هاست که باعث می‌شود خودروسازان از این نوع ترمزها بیشتر در خودروهای لوکس و اسپرت استفاده کنند. علاوه بر این، عملکرد این دیسک‌ها در دماهای بسیار پایین بهینه نیست و برای رسیدن به دمای عملیاتی مناسب، به زمان بیشتری نیاز دارند.
همچنین، خودروسازان معمولاً از ترمزهای سرامیکی در خودروهای سنگین یا باربری استفاده نمی‌کنند، زیرا طراحی آن‌ها بیشتر برای خودروهای سبک و اسپرت انجام شده است. این ترمزها طول عمر بالایی دارند، اما در صورت آسیب دیدن، هزینه تعویض و نگهداری آن‌ها نسبت به دیسک‌های فلزی معمولی بسیار بیشتر است. علاوه بر این، سیستم‌های ترمز سرامیکی به یک سیستم خنک‌کننده قوی نیاز دارند، زیرا در صورت طراحی نامناسب مسیرهای خنک‌کاری، گرمای بیش از حد در سیستم ترمز ایجاد می‌شود و عملکرد آن‌ها کاهش می‌یابد.
مقایسه دیسک ترمز سرامیکی با ترمزهای فلزی
دیسک ترمزها یکی از اجزای مهم سیستم ترمز خودرو هستند که تأثیر مستقیمی بر عملکرد ترمزگیری و ایمنی خودرو دارند. دو نوع رایج از دیسک ترمزها، دیسک ترمزهای سرامیکی و دیسک ترمزهای فلزی (چدنی) هستند. در ادامه، این دو نوع دیسک ترمز را از جنبه‌های مختلف مقایسه می‌کنیم:
طول عمر: دیسک ترمز سرامیکی معمولاً چهار تا پنج برابر بیشتر از دیسک‌های فلزی عمر می‌کند.
میزان گرد و غبار: ترمزهای سرامیکی گرد و غبار کمتری تولید کرده و رینگ‌ها را تمیزتر نگه می‌دارند.
عملکرد در دماهای بالا: ترمزهای سرامیکی در دماهای بالا عملکرد بسیار خوبی دارند و کیفیت خود را حفظ می‌کنند، در حالی که ترمزهای فلزی ممکن است داغ شوند و توان ترمزگیری را از دست بدهند.
هزینه: یکی از مهم‌ترین معایب دیسک ترمز سرامیکی، هزینه بالا در مقایسه با ترمزهای فلزی است که این باعث می‌شود بیشتر در خودروهای گران‌قیمت استفاده شوند.
وزن: دیسک‌های ترمز سرامیکی به طور کلی سبک‌تر از دیسک‌های فلزی هستند، که این امر موجب بهبود عملکرد خودرو، افزایش شتاب و کاهش مصرف سوخت می‌شود.
